Komunikat prasowy

Ambitny przegląd nieba dostrzegł gwiezdny żłobek

11 sierpnia 2010

Astronomowie skanujący niebo w ramach przeglądu ESO nazwanego VISTA Magellanic Cloud, uzyskali spektakularne zdjęcie Mgławicy Tarantula w sąsiedniej galaktyce, Wielkim Obłoku Magellana. Ten panoramiczny widok w bliskiej podczerwieni ukazuje w dokładnych szczegółach mgławicę, a także jej bogate otoczenie na niebie. Zdjęcie zostało uzyskane na starcie bardzo ambitnego przeglądu bliskich galaktyk – Obłoków Magellana – oraz ich otoczenia.

Kierująca zespołem prowadzącym przegląd, Maria-Rosa Cioni (University of Hertfordshire, Wielka Brytania) wyjaśnia: "Widok ten jest jednym z najważniejszych rejonów formowania się gwiazd w lokalnym Wszechświecie – spektakularny obszar gwiazdotwórczy 30 Doradus, zwany także Mgławicą Tarantula. W jego centrum znajduje się wielka gromada gwiazd oznaczona jako RMC 136, w której występują jedne z najmasywniejszych znanych gwiazd”.

Teleskop ESO VISTA [1] jest nowym instrumentem do przeglądów nieba w Obserwatorium Paranal w Chile (eso0949). VISTA jest wyposażony w olbrzymią kamerę, która jest czuła na światło w zakresie bliskiej podczerwieni, ujawniając bogactwo detali obiektów astronomicznych i dając wgląd w wewnętrzne mechanizmy zjawisk astronomicznych. Światło w bliskiej podczerwieni ma dłuższe fale niż światło widzialne, więc nie możemy go zobaczyć sami bezpośrednio, ale może ono przenikać przez większość pyłu, który w innym wypadku przesłania nasz widok. Jest to w szczególności użyteczne do badania obiektów takich jak młode gwiazdy, nadal otoczonych obłokami gazu i pyłu, z których się uformowały. Inną mocną stroną VISTA jest duży obszar na niebie, który kamera może objąć na jednym zdjęciu.

Zaprezentowane zdjęcie to najnowszy widok  z przeglądu VISTA Magellanic Cloud Survey (VMC). Projekt ten przeskanuje ogromny obszar na niebie – 184 stopnie kwadratowe (co odpowiada obszarowi prawie tysiąckrotnie większemu niż tarcza Księżyca w pełni), w tym sąsiednie galaktyki Wielki i Mały Obłok Magellana. Końcowym wynikiem będzie dokładne studium historii formowania się gwiazd oraz trójwymiarowa geometria systemów Magellana.

Chris Evans z zespołu VMC dodaje: "Zdjęcia VISTA pozwolą nam poszerzyć badania poza wewnętrzne rejony Mgławicy Tarantula, na mnogość mniejszych gwiezdnych żłobków, które także rodzą bogatą populację młodych i masywnych gwiazd. Uzbrojeni w nowe, doskonałe zdjęcia w podczerwieni, będziemy mogli badać kokony, w których masywne gwiazdy nadal się formują, a także śledzić ich oddziaływanie ze starszymi gwiazdami w szerszym obszarze”.

Obrazy szerokiego pola pokazują mnóstwo różnych obiektów. Jasny obszar powyżej centrum to sama Mgławica Tarantula, z gromadą masywnych gwiazd RMC 136 w jej środku. Po lewej znajduje się gromada gwiazd NGC 2100. Po prawej widać niewielką pozostałość po supernowej SN1987A (eso1032). Poniżej środka znajduje się seria rejonów gwiazdotwórczych, w tym NGC 2080 – przezwany "Mgławicą Głowy Ducha” – oraz gromada gwiazd NGC 2083.

VISTA Magellanic Cloud Survey jest jednym z sześciu wielkich przeglądów nieba w podczerwieni na niebie południowym, które zajmą większość czasu w ciągu pierwszych pięciu lat działania VISTA.

Uwagi

[1] VISTA ― Visible and Infrared Survey Telescope for Astronomy (Widzialny i Podczerwony Teleskop do Przeglądów Astronomicznych) ― jest najnowszych teleskopem w Obserwatorium ESO Paranal w północnym Chile. VISTA to teleskop do przeglądów nieba, pracujący w zakresie bliskiej podczerwieni. Jest największym na świecie teleskopem do przeglądów. Jego wielkie zwierciadło o szerokim polu widzenia i bardzo czułe detektory ujawnią kompletnie nowy widok północnego nieba.

Teleskop został umieszczony na szczycie sąsiadującym z Bardzo Dużym Teleskopem VLT i dzieli z nim te same wyjątkowe warunki obserwacyjne. Główne lustro VISTA mierzy 4,1 metra średnicy. W fotograficznych liczbach można o nim myśleć jako o 67-megapikselowym aparacie cyfrowym z parametrami obiektywu 13000 mm f/3,25.

Więcej informacji

ESO, Europejskie Obserwatorium Południowe, jest wiodącą międzyrządową organizacją astronomiczną w Europie i najbardziej produktywnym obserwatorium astronomicznym na świecie. Należy do niego 14 krajów: Austria, Belgia, Czechy, Dania, Finlandia, Francja, Hiszpania, Holandia, Niemcy, Portugalia, Szwajcaria, Szwecja, Wielka Brytania oraz Włochy. ESO prowadzi ambitne programy dotyczące projektowania, konstrukcji i użytkowania silnych naziemnych instrumentów obserwacyjnych, pozwalając astronomom na dokonywanie znaczących odkryć naukowych. ESO odgrywa wiodącą rolę w promowaniu i organizowaniu współpracy w badaniach astronomicznych. ESO zarządza trzema unikalnymi, światowej klasy obserwatoriami w Chile: La Silla, Paranal i Chajnantor. W Paranal ESO posiada Bardzo Duży Teleskop (Very Large Telescope), najbardziej zaawansowane na świecie astronomiczne obserwatorium w świetle widzialnym oraz teleskop VISTA, największy na świecie instrument do przeglądów nieba. ESO jest europejskim partnerem dla rewolucyjnego teleskopu ALMA, największego istniejącego projektu astronomicznego. ESO planuje obecnie 42-metrowy Ekstremalnie Wielki Teleskop Europejski (European Extremely Large optical/near-infrared Telescope - E-ELT), który stanie się “największym okiem świata na niebo”.

Linki

• Więcej informacji o VISTA
• Przegląd VMC

Kontakt

Maria-Rosa Cioni
University of Hertfordshire
UK
Tel.: +44 1707 28 5189
E-mail: M.Cioni@herts.ac.uk

Richard Hook
ESO La Silla/Paranal & E-ELT Public Information Officer
Garching, Germany
Tel.: +49 89 3200 6655
E-mail: rhook@eso.org

Krzysztof Czart (Kontakt dla mediów Polska)
Sieć Popularyzacji Nauki ESO oraz Urania - Postępy Astronomii
Toruń, Polska
Tel.: +48 513 733 282
E-mail: eson-poland@eso.org

Śledź ESO w mediach społecznościowych