Kosmiczna spirala ze zwrotem

Pomimo tego, że obiekt ten wygląda jak wzór muszli plażowej, ta intrygująca spirala jest w rzeczywistości pochodzenia astronomicznego. Teleskop ALMA uchwycił ten wyjątkowy obraz systemu gwiazd podwójnych, w którym dwie gwiazdy - LL Pegasi i jej towarzyszka - są uwięzione w gwiezdnym walcu, orbitując wokół wspólnego punktu grawitacyjnego. Stara gwiazda LL Pegasi ciągle traci swój materiał gazowy, w efekcie czego ewoluuje w mgławicę planetarną. Charakterystyczny spiralny kształt jest śladem pozostawionym przez gwiazdę orbitującą w tym gazie.

Spirala rozciąga się na przestrzeni wielu lat świetlnych i obraca się z zaskakującą regularnością. Bazując na danych o tempie ekspansji rzeczonego gazu, astronomowie szacują, że nowa "warstwa" pojawia się co 00 lat - mniej więcej tyle samo czasu ile zajmuje tym gwiazdom ukończenie jednej pełnej orbity wokół siebie.

Uwagę na LL Pegasi zwrócono po raz pierwszy około 10 lat temu, kiedy NASA/ESA Teleskop Hubble'a uzyskał zdjęcie prawie idealnej struktury spiralnej. Był to pierwszy znany przypadek, w którym spiralny wzór został odnaleziony w materiale otaczającym starą gwiazdę. Teraz, obserwacje teleskopu ALMA, których to zdjęcie jest jedynie "przekrojem", dodały dodatkowy wymiar w ukazywaniu niezwykle regularnej trójwymiarowej geometrii spiralnego wzoru. Pełny widok 3D można zobaczyć na tym video.

Dodaktowe zdjęcie (image) ukazuje efekt połączonych danych z ALMA i Hubble'a.