Letnia noc nad La Silla przyniosła rzadki rodzaj błyskawic: wyładowania do jonosfery

To unikalne i widowiskowe zdjęcie z należącego do ESO Obserwatorium La Silla ukazuje bezchmurne niebo zabarwione czerwoną i zieloną poświatą oraz ozdobione obiektami niebieskimi niczym klejnotami. Wśród niebiańskiej obsady mamy Mały i Wielki Obłok Magellana tuż po prawej od centrum, różowo-czerwono świecące obszary gwiazdotwórcze oraz słaby zielony strumień meteoru tuż po lewej od Drogi Mlecznej. Ale ci wszyscy niebiańscy stali bywalcy zostali przyćmieni przez coś dużo bardziej nieuchwytnego i znacznie bliższego.

Sześć ujęć poniżej głównego zdjęcia pokazuje serię niesamowicie rzadkiego zjawiska atmosferycznego – wyładowań do jonosfery (rodzaj błyskawic w języku angielskim określanych terminem „sprites”). Na kilka godzin przed brzaskiem – sygnalizowanym przez światło zodiakalne wychodzące z podstawy Drogi Mlecznej – na odległym horyzoncie pojawiła się potężna burza, a górna część ziemskiej atmosfery stała się miejscem dla tych ulotnych zjawisk.

Nazwane w angielskim „sprites”, na cześć szekspirowskiego złośliwego skrzata Pucka ze „Snu nocy letniej” oraz Ariela z „Burzy”, wyładowania te są powodowanie zaburzeniami w jonosferze, wysoko nad chmurami burzowymi, na wysokości około 80 kilometrów. Zazwyczaj widoczne są jako grupa czerwono-pomarańczowych błysków. Są wywoływane dodatnimi błyskawicami chmura-do-gruntu, które są rzadsze i potężniejsze niż ich ujemne odpowiedniki, gdyż wyładowanie pochodzi z górnych warstw chmury, znajdujących się dalej od gruntu. W krótkim błysku „sprite” gwałtownie rozciąga się na dół, przed zniknięciem tworząc czerwone wąsy.

Wyładowania sfotografowane na tym zdjęcie występowały przez około 40 minut i najprawdopodobniej były w odległości 500 km (na podstawie porównania ze zdjęciem satelitarnym pokazującym burze nad Argentyną). Każde z wyładowań rozciągała się na wysokość do 80 kilometrów i trwało zaledwie ułamek sekundy. Bardzo trudne do uchwycenia czymkolwiek innym niż wyspecjalizowane kamery naukowe, zjawiska te nagrodziły cierpliwość Petra Horáleka, Fotograficznego Ambasadora ESO.

Petr sfotografował także inne piękne wyładowanie typu „sprite” nad La Silla, a kilka dni później nad Paranal uzyskał z platformy VLT niniejsze niesamowite zdjęcie (pochodzące od tej burzy)