Gaia sfotografowana przez VST w drodze do miliarda gwiazd

Nowe zdjęcia z należącego do ESO teleskopu VST (Very Large Telescope Survey Telescope) ukazują należącą do ESA sondę Gaia w jej pozycji około 1,5 miliona kilometrów od Ziemi.

Satelita został wystrzelony rano w czwartek 19 grudnia 2013 r. Jego zadaniem jest stworzenie w ciągu najbliższych pięciu lat trójwymiarowej mapy naszej galaktyki. Wykonywanie map nieba było jednym z wyzwać ludzkości od najdawniejszych czasów. Gaia przesunie nasze zrozumienie gwiezdnego sąsiedztwa na zupełnie nowy poziom. Bardzo precyzyjnie zmierzy pozycje i ruchy około miliarda gwiazd w Drodze Mlecznej oraz zbada skład, powstawanie i ewolucję galaktyki.

Nowe obserwacje są wynikiem bliskiej współpracy pomiędzy ESA, a ESO, w celu monitorowania sondy z powierzchni Ziemi. Gaia jest najbardziej precyzyjnym urządzeniem astrometrycznym kiedykolwiek zbudowanym, ale aby obserwacje te były użyteczne trzeba dokładnie wiedzieć gdzie znajduje się we Wszechświecie. Jedynym sposobem na poznanie prędkości i pozycji sondy z dużą precyzją są codzienne obserwacje z powierzchni Ziemi – za pomocą teleskopów, w tym należącego do ESO teleskopu VST, w ramach kampanii o nazwie Ground-Based Optical Tracking (GBOT).

VST jest najnowocześniejszym 2,6-metrowym teleskopem wyposażonym w OmegaCAM, monstrualną 268-megapikselową kamerę CCD o polu widzenia czterokrotnie większym niż tarcza Księżyca w pełni. VST zarejestrował zdjęcia 23 stycznia 2014 roku w odstępach około 6,5 minut. Gaia jest łatwo widoczna jako mała plamka poruszająca się na tle gwiazd. Jej położenie zaznaczono czerwonym okręgiem. Na zdjęciach sonda jest około milion razy słabsza niż zdolności jej dostrzeżenia przez nieuzbrojone oko.

Gaia była wcześniej obserwowana przez VST w grudniu 2013 roku, bardzo krótko po wystrzeleniu – jest jednym z najbliższych obiektów obserwowanych do tej pory przez VST. Była widoczna dokładnie w spodziewanym miejscu, co potwierdza udaną współpracę pomiędzy astronomią naziemną i satelitarną!