Ogłoszenia 2017

22 grudnia 2017: Najnowsze wydanie kwartalnika ESO pt. "The Messenger" jest dostępne online. Sprawdź najnowsze wieści z ESO na tematy od nowych instrumentów po najnowsze odkrycia naukowe. W szczególności w tym numerze: Astronomy in Australia First light and science verification for the GRAVITY instrument Observing gas stripping in galaxies with MUSE, and MUSE WFM AO science verification Unveiling the nature of giant ellipticals and their stellar halos with the VST Dissecting the core of the Tarantula Nebula with MUSE Pobierz "The Messenger" w formacie PDF lub odwiedź witrynę czasopisma, aby dokonać subskrypcji i trzymać darmową wersję drukowaną. Niniejszy produkt jest dostępny także w ESOshop.

21 grudnia 2017: 19 grudnia 2017 r. w Brukseli spotkali się Dyrektor Generalny ESO, Xavier Barcons, Komisarz Europejski ds. Badań, Nauki i Innowacji, Carlos Moedas oraz Dyrektor Generalny Badań i Innowacji Komisji Europejskiej, Robert-Jan Smits. Komisarz i Dyrektor Generalny ESO dyskutowali na temat sposobów wzmocnienia współpracy pomiędzy Komisją Europejską, a ESO w celu dalszego rozwoju nauk podstawowych w ramach Europejskiego Obszaru Badań (European Research Area). Rola ESO jako wiodącego podmiotu dla naziemnej astronomii w Europie rodzi unikalną odpowiedzialność zapewnienia, że tego typu współpraca w ramach infrastruktury astronomicznej, instrumentów i nauki jest podtrzymywana. Spotkanie dotyczyło rozwoju European Strategy Forum for Research Infrastructures (ESFRI), które obecnie wymienia budowany przez ESO Ekstremalnie Wielki Teleskop (ELT) jako kluczowy dla europejskiej infrastruktury. Dyrektor Generalny ESO zaoferował wykorzystanie doświadczenia ESO na odnośnie zarządzania inicjatywą European Open Science Cloud (EOSC), a w szczególności pomoc w zarządzaniu danymi archiwalnymi, aby umożliwić przyszłe odkrycia naukowe. W imieniu konsorcjum ASTRONET, Dyrektor Generalny ESO ...

18 grudnia 2017: ESO podpisało nową umowę z TOPTICA, niemiecką firmą fotoniczną, na produkcję laserów, które będą użyte w systemie optyki adaptacyjnej (adaptatywnej) Ekstremalnie Wielkiego Teleskopu (ELT). TOPTICA [1], we współpracy z kanadyjską firmą MPB Communications Inc. (MPBC) [2], zbuduje cztery źródła laserowe dla ELT [3], które pomogą w osiągnięcie niespotykanej rozdzielczości przestrzennej optyczno-podczerwonemu teleskopowi naziemnemu. Według planów, ELT uzyska pierwsze światło w 2024 roku. System laserowy dla optyki adaptacyjnej na ELT będzie oparty o Four Laser Guide Star Facility (4LGSF) działające na należącym do ESO Bardzo Dużym Teleskopie (VLT). Adaptive Optics Facility, które korzysta z 4LGSF, pokazało już spektakularne polepszenie ostrości obrazów uzyskiwanych przez VLT (eso1724). TOPTICA/MPBC Guidestar Alliance było głównym wykonawcą w kontrakcie na system laserowy dla VLT (eso1613). Optyka adaptacyjna niweluje zaburzający efekt od ziemskiej atmosfery, pozwalając astronomom na uzyskiwanie znacznie ostrzejszych obrazów. Lasery są używane do tworzenia kilku sztucznych gwiazd wysoko w atmosferze. Te punkty świetlne są wykorzystywane jako ...

11 grudnia 2017: Najnowszy numer magazynu Science in School jest już dostępny online i w wersji drukowanej. To europejskie czasopismo dla nauczycieli przedmiotów matematyczno-przyrodniczych prezentuje najnowsze informacje o czołowych badaniach naukowych, zawiera materiały do nauczania, opisuje projekty związane z edukacją. zamieszcza inspirujące wywiady z naukowcami i nauczycielami, recenzje książek i innych źródeł informacji oraz wiele innych użytecznych materiałów dla nauczycieli. Celem czasopisma jest promocja nauczania przedmiotów matematyczno-przyrodniczych poprzez zachęcanie do kontaktów pomiędzy nauczycielami, naukowcami i wszystkimi innymi osobami zaangażowanymi w europejską edukację w tych dziedzinach. W numerze znajdziemy m.in.: tekst o barierze barierze krew-mózg, artykuł o tym, w jaki sposób można śledzić zmiany patogenów na poziomie genetycznym, a także rzeczy, których możesz nie wiedzieć o antymaterii. Praktyczne zajęcia w klasach obejmują serię tematów z nauk o Ziemi przybliżających składniki gleby, molekularne śledztwo dotyczące grzybów i innych roślin oraz fung. Czasopismo Science in School jest publikowane przez EIROforum, forum współpracy pomiędzy ośmioma europejskimi międzyrządowymi ...

7 grudnia 2017: Organ zarządzający ESO, Rada, autoryzował dodatkowe wydatki na pokrycie kosztów zarówno pięciu wewnętrznych segmentów dla zwierciadła głównego (M1) Ekstremalnie Wielkiego Teleskopu (ELT), jak i zapasowego zestawu 133 segmentów (jedna szósta całkowitej liczby dla M1) oraz dodatkowego modułu technicznego dla segmentów. Decyzja została podjęta podczas niedawnego spotkania Rady w Garching w Niemczech, po uzyskaniu pozytywnej rekomendacji od Komitetu Finansowego ESO, co stało się możliwe dzięki skorygowanemu planowi finansowania. ELT to projekt rewolucyjnego teleskopu naziemnego, który będzie mieć 39-metrowe zwierciadło główne złożone z 798 sześciokątnych segmentów. Będzie największym teleskopem optycznym na świecie: |największym okiem świata na niebo". Pierwsze światło ELT jest zaplanowane na 2024 rok. Do tej pory wewnętrzne pierścienie segmentów zwierciadła głównego ELT były w Fazie 2 projektu i nie miały finansowania. Druga faza obejmuje także fabrykę do czyszczenia i napylania, która jest potrzebna do utrzymania zwierciadeł w pełnej wydajności, a także zapasowy zestaw 133 segmentów [1]. Te części teleskopu z ...

7 grudnia 2017: ESO’s governing body, the Council, has elected Professor Willy Benz of the Swiss National Centre for Competence in Research (NCCR) PlanetS and the University of Bern, Switzerland, as the next ESO Council President. Willy Benz is looking forward to his new role: “I feel very honoured that the Council has entrusted me with this significant responsibility. I’m delighted to be offered the possibility to take a more active role in ensuring ESO’s capability to provide the community with world-class astronomical facilities across wavelengths, techniques, and even telescope sizes. I am looking forward to working with everyone during the coming year.” Benz is the current director of NCCR PlanetS and Professor for Physics and Astrophysics at the University of Bern, Switzerland. His research is primarily focussed on planets, both inside and outside the Solar System, which he has studied since the mid-1980s in a career that has taken him across the ...

30 listopada 2017: Nagrodę De Zeeuw–Van Dishoeck Graduation Prize for Astronomy, ustanowioną dla wspierania młodych talentów astronomicznych w Holandii, otrzymała Laura Driessen z Uniwersytetu Amsterdamskiego. Nagrodę wręczono podczas uroczystości w Haarlem w dniu 27 listopada 2017 r. Nagroda obejmuje dyplom oraz sumę pieniężną 3000 euro i jest przyznawana corocznie za najlepszą pracę licencjacką z astronomii napisaną przez studenta studiującego na holenderskim uniwersytecie. Laura Driessen otrzymała nagrodę za pracę magisterską dotyczącą badań pozostałości po supernowych oraz mgławic związanych z wiatrami od pulsarów. Laura jest obecnie na studiach doktoranckich w Manchesterze w Wielkiej Brytanii. Laura była bardzo zaskoczona, gdy dowiedziała się, że wygrała nagrodę De Zeeuwa-Van Dishoecka. "Naprawdę cieszyłam się z pracy nad tym projektem i otrzymałam mnóstwo wsparcia od moich promotorów Jasona Hesselsa oraz Jacco Vinka,” powiedziała. "Projekt ten pokazał jak zagadkowa jest Droga Mleczna i jak dużo ciągle jeszcze nie wiemy. Ten rodzaj badań nad astronomicznymi pytaniami wymaga zaawansowanych technik i nowych sposobów ...

27 listopada 2017: Wszechświat nie jest pustą przestrzenią — jest pełen pyłu! Niektóre obszary są bardzo mocno zapylone. na przykład nowe, niemowlęce gwiazdy są otoczone przez dysk pyłu, który dostarcza materii do młodej gwiazdy umożliwiając jest wzrost. Ten istotny etap młodego życia gwiazdy powinien zostać dokładnie zbadany, aby lepiej zrozumieć ewolucję gwiazd. Jednak spoglądanie przez pył jest trudne dla wielu teleskopów. I właśnie tutaj wkracza ALMA. ESOcast 139 pokazuje w jaki sposób unikalne możliwości obserwacyjne ALMA pozwalają astronomom na dowiedzenie się więcej o tych obiektach we Wszechświecie, które w inny sposób byłyby ukryte. Możesz zasubskrybować ESOcast na iTunes, otrzymywać kolejne odcinki na YouTube albo śledzić nas na Vimeo. Dostępnych jest także wiele więcej odcinków ESOcast. Sprawdź w jaki sposób zobaczyć napisy do odcinków ESOcast w wielu językach lub przetłumacz wideo na YouTube. Więcej informacji ALMA to międzynarodowa infrastruktura astronomiczna w ramach współpracy pomiędzy ESO, amerykańską National Science Foundation (NSF) oraz National Institutes of ...

13 listopada 2017: Na ESO Astronomy Camp 2017 nadesłano ponad 180 zgłoszeń wideo z 19 krajów. Wybrano laureatów stypendiów ufundowanych przez ESO i narodowych partnerów. Utalentowani naukowcy i inżynierowie przyszłości postawili bardzo wysoką poprzeczkę w wysokim poziomie zgłoszeń, wszyscy chętni do uzyskania miejsca na tegorocznym obozie. ESO z przyjemnością ogłasza i laureatką stypendium ESO została Elise Denis z Francji. Stypendium to pokrywa pełen koszt obozu oraz dojazdu ucznia. Następujący uczniowie również otrzymali finansowe wsparcie od narodowych partnerów: Luise Raum - stypendium do German Astronomical Society, Niemcy Lisa Niederbrunner - stypendium do National Institute of Astrophysics, Włochy Isabelle Joosten - stypendium od Netherlands Research School for Astronomy, Holandia Daniel Wirzba - stypendium od Polish Astronomical Society, Polska Miguel Costa - stypendium od Ciência Viva, Portugalia Pablo Cerrato Serrano - stypendium od Spanish Astronomical Society, Hiszpania Simon Thor - stypendium od Swedish Astronomical Society, Szwecja Lal Deger i Maria Buse Meral - stypendium od Eyuboglu ...

10 listopada 2017: Najnowsza wersja Virtual Tours od ESO zawiera opcję przeprowadzania wirtualnych wycieczek w trybie wirtualnej rzeczywistości oraz w trybie panoramy 360 stopni. Można użyć smartfona ze standardowym kartonowym zestawem wirtualnej rzeczywistości lub z goglami oculus rift, aby doświadczyć wycieczki po obserwatoriach ESO w nowy pasjonujący sposób. Najnowsze wydanie obejmuje także nowe i zaktualizowane wirtualne wycieczki po obserwatoriach i budynkach ESO, z lepszą funkcjonalnością na komputerach, a także nowe panoramiczne widoki uzyskane podczas najnowszej wyprawy fulldome. Podziwiajmy majestatyczne anteny ALMA, gdy badają opalowe nocne niebo, następnie odwróćmy się, aby zobaczyć piękny płaskowyż Chajnantor na chilijskiej pustyni Atakama — w dzień, w nocy, o zachodzie i o wschodzie słońca. Odwiedźmy dwa najbardziej zaawansowane technicznie i najbardziej produktywne obserwatoria na świecie: Paranal i La Silla. Możemy wejść do jednego z Teleskopów Głównych, które wchodzą w skład Bardzo Dużego Teleskopu (VLT), rzucając okiem na jego skomplikowaną konstrukcję. Możemy też eksplorować miejsce przyszłego Ekstremalnie Wielkiego Teleskopu ...

8 listopada 2017: FORSCHA, coroczny piknik naukowy w Monachium, to wydarzenie, którego celem jest zainteresowanie społeczeństwa nauką, technologią, inżynierią i matematyką. Dzięki zróżnicowanemu programowi dla dzieci, młodzieży, rodziców i nauczycieli, wydarzenie zachęca każdego do głębszego poznania świata i Wszechświata, w którym żyjemy. W tym roku impreza odbędzie się w MOC w Monachium w dniach 17–19 listopada 2017 r. Kontynuując udany ubiegłoroczny udział, ESO będzie miało swoje stoisko podczas FORSCHA, z pokazami na żywo opartymi o aktywności przygotowane dla nowego ESO Supernova Planetarium & Visitor Centre. W tym roku ESO z przyjemnością będzie współpracować z uczniami z Werner-Heisenberg-Gymnasium w Garching, przy wsparciu od Project Management Institute Southern Germany Chapter. Uczniowie będą pomagać uczestnikom FORSCHA sprawdzić możliwości obecnych i przyszłych teleskopów ESO badających zagadki Wszechświata schowane głęboko poza naszym wzrokiem. Centrum ESO Supernova będzie otwarte w siedzibie ESO niedaleko Garching koło Monachium (Niemcy) w kwietniu 2018 r. Prace konstrukcyjne są obecnie na ukończeniu. Centrum będzie ...

2 listopada 2017: What happened at the beginning of the Universe? It’s a question astronomers have pondered for a long time. Whilst we can’t actually travel back in time, astronomers are able to see into the past and observe galaxies and stars that were made when our Universe was still very young. Because light travels at a finite speed, the further away an object is, the longer its light has taken to reach us — so we see distant objects as they were in the past. To see the most distant celestial objects astronomers use some of the world’s most advanced telescopes, many of them unique — like ALMA. ESOcast 135 describes how ALMA enables astronomers see into the past and learn more about what our Universe was like when it was young. You can subscribe to the ESOcasts on iTunes, receive future episodes on YouTube or follow us on Vimeo. Many other ...

31 października 2017: The Next Generation Transit Survey (NGTS) instrument at ESO’s Paranal Observatory in northern Chile has found its first exoplanet, a hot Jupiter orbiting an M-dwarf star [1] now named NGTS-1. The planet, NGTS-1b, is only the third gas giant to have been observed transiting an M-dwarf star, following Kepler-45b and HATS-6b. NGTS-1b is the largest and most massive of these three, with a radius of 130% and a mass of 80% those of Jupiter. The NGTS uses an array of twelve 20-centimetre telescopes to search for the tiny dips in the brightness of a star caused when a planet in orbit around it passes in front of it (“transits”) and blocks some of its light. Once NGTS-1b had been discovered its existence was confirmed by follow-up observations at ESO’s La Silla Observatory: photometric observations with EulerCam on the 1.2-metre Swiss Leonhard Euler Telescope; and spectroscopic investigations with the HARPS instrument ...

16 października 2017: ESO’s telescopes have observed for the first time the visible counterpart to a gravitational wave source. Marking the start of a new era of multi-messenger astronomy, this rare event was captured in extraordinary detail. The observations unveil a high-energy event, known as a kilonova, that can finally be connected to the merging of two neutron stars, stellar remnants that emit gravitational waves as they spiral towards each other and then collide in a spectacular explosion. ESOcast 133 describes what was observed by ESO’s telescopes in Chile, how telescopes around the world found the kilonova, and what astronomers have learned about this newly observed astronomical phenomenon. You can subscribe to the ESOcasts on iTunes, receive future episodes on YouTube or follow us on Vimeo. Many other ESOcast episodes are also available. Find out how to view and contribute subtitles to the ESOcast in multiple languages, or translate this video on YouTube.

16 października 2017: ESO, the world’s most productive ground-based observatory, will open its doors to the public on Saturday 21 October 2017 between 11:00 and 18:00 CEST. The ESO Open House Day event will be held at ESO’s Headquarters in Garching, near Munich, Germany. Visitors will have the opportunity to experience the world of ESO first hand by taking part in many different activities; the programme of activities for the day is set out below. Our Open House Day is part of the Tag der offenen Tür that is taking place across the Garching research campus, as well as at several other local institutes. If you need help to find your way around during the Open House Day, look out for our members of staff, who will be wearing name badges. As ESO is an international organisation, our staff speak several languages between them. Media representatives who wish to attend the event are ...

16 października 2017: W poniedziałek 16 października 2017 r. o godz. 16:00 CEST ESO zorganizuje konferencję prasową w swojej siedzibie w Garching w Niemczech, aby zaprezentować przełomowe obserwacji astronomicznego zjawiska, którego nigdy wcześniej nie widziano. Ponieważ wyniki mogą wzbudzić bardzo szerokie zainteresowanie, zachęcamy także wszystkich do obejrzenia konferencji prasowej online na stronie www.eso.org/live. Początek o godz. 16:00 CEST. Nie możemy podczas konferencji prasowej zorganizować sesji pytań od publiczności internetowej, ale każdy kto chciałby porozmawiać z osobami zaangażowanymi w odkrycie, może wziąć udział w sesji Reddit Ask Science AMA na stronie https://redd.it/76ne3p, która rozpocznie się o godz. 18:30 CEST. Szczegóły zostaną podane w poniedziałek 16 października 2017 r. o godz. 16:00 EST w kanałach ESO w mediach społecznościowych. Komunikat prasowy ESO zostanie opublikowany na witrynie ESO (eso.org) na początku konferencji. Dostępne będą tłumaczenia na różne języki (w tym polski).

12 października 2017: W jaki sposób możemy dowiedzieć się więcej na temat pochodzenia życia na Ziemi? Można na przykład zostawić Ziemię i zamiast tego spojrzeć głębiej w kosmos. Atomy, które tworzą nasze ciała mogły powstać tylko w gwiezdnych warunkach wysokiego ciśnienia i wysokiej temperatury. Gdy gwiazdy kończą swój żywot, czasami w spektakularnych wybuchach supernowych, atomy, które wytworzyły są rozsiewane w przestrzeni kosmicznej, gdzie następnie formowana jest kolejna generacja gwiazd i planet. W obłokach, z których powstają gwiazdy i planety, atomy łączą się razem w cząsteczki. ESOcast 132 opisuje w jaki sposób ALMA może być używana do obserwacji wielu różnych cząsteczek aż do najdalszych zakątków Wszechświata, w tym takich, które są niezbędne dla życia. Możesz zaprenumerować ESOcasts na iTunes, otrzymywać kolejne odcinki na YouTube lub śledzić nas na Vimeo. Dostępnych jest wiele innych odcinków ESOcast. Sprawdź w jaki sposób włączyć napisy w ESOcast, a także wnieść swój wkałd w ich tłumaczenie na wiele języków, ...

11 października 2017: ESO zorganizuje konferencję prasową 16 października 2017 r. o godz. 16:00 CEST w swojej siedzibie w Garching w Niemczech. Zaprezentowane zostaną przełomowe obserwacje zjawiska astronomicznego, którego nie obserwowano nigdy wcześniej. Wydarzenie rozpocznie z Obserwatorium Paranal Dyrektor Generalny, Xavier Barcons. Zaplanowane są też rozmowy z przedstawicielami wielu grup badawczych z całej Europy. Niniejsze zaproszenie jest skierowane wyłącznie do przedstawicieli mediów. Aby wziąć udział w konferencji, dziennikarze powinni zarejestrować się wypełniając formularz online. Należy wskazać czy ktoś chce uczestniczyć w konferencji prasowej osobiście, czy za pośrednictwem internetu. Rejestrując udział w konferencji prasowej, dziennikarz zobowiązuje się do respektowania embargo medialnego, którego szczegóły zostaną dostarczone po rejestracji. Nie wolno publikować, ani dyskutować z kimkolwiek na temat żadnego z zaprezentowanych materiałów do momentu rozpoczęcia konferencji prasowej 16 października 2017 r. o godz. 16:00 CEST. W trakcie konferencji dziennikarze obecni na miejscu będą mogli zadawać pytania naukowcom w panelu dyskusyjnym. Przekazane zostaną również pytania od dziennikarze ...

11 października 2017: Irlandzka Tánaiste (Wicepremier) oraz Frances Fitzgerald (Minister for Business, Enterprise and Innovation) ogłosiła, iż jej rząd pragnie rozpocząć proces akcesyjny w celu dołączenia do ESO jako Kraj Członkowski. Rząd ma nadzieję, że akcesja zostanie ukończona do czwartego kwartału 2018 r., po ratyfikowaniu przez Dáil Eireann (irlandzki parlament) i zaaprobowaniu przez Radę ESO. Irlandia stanie się 16. Krajem Członkowskim. Rządowe ogłoszenie jest sygnalizacją ukończenia kluczowego celu politycznego ogłoszonego w 2015 r. jako element irlandzkiej strategii Innovation 2020,która wskazuje nha potrzebę wzmocnienia udziału w międzynarodowych organizacjach badawczych, w tym w ESO. Ogłoszenie nastąpiło po wielu latach nieformalnych rozmów pomiędzy irlandzką społecznością astronomiczny, a ESO, na temat potencjalnego członkostwa i oficjalnych rozmów z przedstawicielami rządu od stycznia 2016 r, gdy rząd ogłosił, iż rozpocznie negocjacje członkowskie. Dyrektor Generalny ESO, Xavier Barcons, wyjaśnia znaczenie tej decyzji: "Irlandia będzie cennym i bardzo oczekiwanym członkiem ESO. Posiada wysoko rozwiniętą i rosnącą społeczność naukową, która jest aktywna ...

6 października 2017: Najnowsze wydanie kwartalnika ESO pt. "The Messenger", jest już dostępne online. Sprawdź najnowsze wiadomości z ESO na tematy od nowych instrumentów po najnowsze odkrycia naukowe. Najciekawsze tematy numeru: Strategiczne partnerstwo pomiędzy ESO, a Australią Period 100: Przeszłe, obecne i przyszłe programy obserwacyjne ESO Trzy lata SPHERE: Najnowsze spojrzenie na morfologię i ewolucję dysków protoplanetarnych Close AGN Reference Survey (CARS) Obserwacje ALMA na z ~ 7 - kwazary i formowanie masywnych galaktyk Pobierz The Messenger w formacie PDF lub odwiedź witrynę The Messenger, aby zasubskrybować za darmo wersję drukowaną. Linki The Messenger nr 169 (wrzesień 2017 r.)