Sterren draaien rondjes
10 oktober 2012
Heb je wel eens getrokken aan een los draadje van je trui, dat steeds langer werd? Astronomen hebben iets soortgelijks ontdekt in de ruimte! Twee sterren draaien om elkaar heen in een zogeheten dubbelster-systeem. Wanneer de ene ster beweegt, trekt het los materiaal van de andere ster mee. Het resultaat: een mooie spiraalvorm!
De ster in het midden van deze foto is een Rode Reus. Dat is een heel gewone ster (zoals onze zon) maar dan veel ouder, en al uitgezet. De ster werd steeds groter, maar produceerde geen extra warmte, waardoor hij afkoelde. Tijdens het afkoelen werd hij steeds roder. Dat lijkt gek, omdat we 'rood' normaal gesproken gebruiken voor 'heet', bijvoorbeeld op waterkranen. Maar in de sterrenkunde is het precies andersom: de heetste sterren zijn blauw, de koelste rood!
Rode Reuzen kunnen tientallen tot honderden keren zo groot worden als de zon. De ster wordt zo groot, dat hij moeite heeft om de buitenste lagen van zijn materiaal vast te houden. Uiteindelijk komt een groot deel van het materiaal in de ruimte terecht. De ster wordt dan omringd door een dikke wolk van gas en stof.
Bijna alle sterren eindigen als een Rode Reus, ingepakt in gas en stof. Maar astronomen hebben nu voor het eerst het spiraalvormige gloeiende gas ook echt gezien! De ongewone vorm kan alleen zijn veroorzaakt door een onzichtbare begeleidende ster. De ster zelf is te zwak om te zien, maar verraadt zijn aanwezigheid door de kosmische spiraal!
Geinig weetje: Rode Reuzen blazen zoveel materiaal uit dat ze voorzien in het meeste gas en stof waaruit nieuwe sterren en planeten worden geboren. Waarschijnlijk heb jij ook een beetje Rode Reus in je!