Persbericht

Een adelaar met kosmische afmetingen

16 juli 2009

ESO heeft een prachtige opname vrijgegeven van het gebied rondom de Adelaarsnevel, een kraamkamer van sterren waar baby sterrenclusters enorme kolommen van stof en gas creëren.

De Adelaarsnevel, een indrukwekkende kraamkamer van sterren op 7000 lichtjaar afstand in het sterrenbeeld Serpens (de Slang), is een gebied van gas en stof waar voortdurend jonge sterren worden geboren en waar recentelijk een cluster van zware, hete sterren, NGC 6611, is ontstaan. Het felle licht en de sterrenwind van deze sterren vormen lichtjaarhoge pilaren, op deze opname gedeeltelijk zichtbaar in silhouet tegen de heldere achtergrond van de nevel. De nevel zelf heeft een vorm die vaag doet denken aan een adelaar, waarbij de centrale pilaren de klauwen zijn.

Dit stercluster is in 1745-46 ontdekt door de Zwitserse astronoom Jean Philippe Loys de Chéseaux. De Franse komeetjager Charles Messier herontdekte het cluster ongeveer twintig later en nam het op als nummer 16 in zijn beroemde catalogus. Hij merkte op dat de sterren werden omgeven door een vage gloed. De Adelaarsnevel verwierf icoonstatus in 1995, toen de NASA/ESA Hubble Space Telescope een beroemde opname maakte van de centrale kolommen van deze nevel. In 2001 maakte ESO’s Very Large Telescope (VLT) een andere schitterende foto van de nevel (ESO Press Photo 37/01), in het nabij-infrarood, zodat astronomen door het verduisterende stof konden kijken en duidelijk zagen hoe in de kolommen sterren ontstonden.

Deze nieuwe opname met de Wide-Field Imager camera op de MPG/ESO 2,2-meter telescoop op La Silla in Chili beslaat een gebied aan de hemel zo groot als de volle maan. Dit is vijftien keer zo groot als de vorige VLT opname en meer dan 200 keer groter dan de beroemde Hubble opname in zichtbaar licht. Het hele gebied rondom de kolommen is nu zeer gedetailleerd te zien.

De “Pillars of Creation”zijn zichtbaar in het midden van de opname, met het jonge sterrencluster NGC 6611 daar rechtsboven. De “Spire”- een andere kolom gefotografeerd door Hubble - bevindt zich links van het midden.

De vingerachtige vormen, die zo karakteristiek zijn voor deze nevel, komen tevoorschijn uit de enorme wolken van gas en stof. Binnenin de pilaren is het gas zo compact dat het instort onder zijn eigen gewicht waardoor jonge sterren worden gevormd. Deze gas- en stofkolommen van een lichtjaar hoog worden gelijktijdig gevormd, verlicht en vernietigd door het intense ultraviolette licht van zware sterren in NGC 6611, het aangrenzende jonge stellaire cluster. Over een paar miljoen jaar – slechts een seconde in de tijdspanne van het heelal – zullen ze voorgoed verdwenen zijn.

Meer informatie

ESO, de Europese Zuidelijke Sterrenwacht, is de belangrijkste intergouvernementele sterrenkundeorganisatie in Europa en wereldwijd het meest productieve astronomische observatorium. ESO wordt ondersteund door 14 landen: België, Denemarken, Duitsland, Finland, Frankrijk, Italië, Nederland, Oostenrijk, Portugal, Spanje, Tsjechië, het Verenigd Koninkrijk, Zweden en Zwitserland. ESO voert een ambitieus programma uit gericht op het ontwerp, de bouw en de exploitatie van krachtige grondobservatoria die astronomen in staat stellen om belangrijke wetenschappelijke ontdekkingen te doen. ESO speelt ook een leidende rol in het bevorderen en organiseren van samenwerking in het sterrenkundig onderzoek. ESO exploiteert drie observatielocaties van wereldklasse in Chili: La Silla, Paranal en Chajnantor. Op Paranal exploiteert ESO de Very Large Telescope (VLT), 's werelds meest geavanceerde optische observatorium en ESO is de Europese partner van de revolutionaire telescoop ALMA. ESO is momenteel bezig met ontwerpstudies voor de 42-meter Europese Extremely Large optische/nabij-infrarood Telescoop ( E-ELT), die ‘het grootste oog op de hemel’ ter wereld zal worden.

Contact

Henri Boffin
ESO
Garching, Germany
Tel: +49 89 3200 6222
E-mail: hboffin@eso.org

Marieke Baan (Perscontact Nederland)
ESO Science Outreach Network en NOVA Informatie Centrum
Tel: +31(0)20-5257480
E-mail: eson-netherlands@eso.org

Connect with ESO on social media

Dit is een vertaling van ESO-persbericht eso0926.