Sterrenschepper

Krachtige lasers verlaten de koepel van een van de vier Unit Telescopes van ESO's Very Large Telescope (VLT) op het Paranal Observatorium in Chili. De bundels bereiken een laag in de atmosfeer ongeveer 90 kilometer boven de grond die zeer rijk is aan natriumatomen. De lasers laten het natrium oplichten en genereren zo kunstmatige sterren aan de hemel. Maar waarom?

De atmosfeer van de aarde verstoort het licht dat ons bereikt van kosmische objecten, waardoor de scherpte waarmee wij die objecten kunnen waarnemen, afneemt. Het is precies die verstoring die sterren die wij vanaf de aarde zien, laten "fonkelen".

Om waarnemingen voor dit effect te corrigeren, hebben astronomen een technologie ontwikkeld die bekend staat als adaptieve optica. Daarbij wordt een flexibele spiegel honderden keren per seconde  vervormd om atmosferische turbulentie te compenseren. Om de nodige correcties te berekenen, heeft adaptieve optica echter referentiesterren nodig die zich dicht bij het waargenomen object bevinden. Dergelijke sterren zijn echter niet altijd beschikbaar. Daarom zijn astronomen op het idee gekomen om lasers te gebruiken om kunstmatige sterren optimaal aan de hemel te plaatsen wanneer ze maar nodig zijn.

Leuk weetje: die natriumatomen zijn overblijfselen van meteoroïden die hun reis door het zonnestelsel beëindigden door de aardatmosfeer binnen te dringen en daarbij te verbranden. Dus, in zekere zin, wanneer we die natriumatomen met lasers activeren, gebruiken we ruimtematerie om ons te helpen de ruimte te observeren!