Een lichtecho

Deze unieke opname van ESO’s VLT Survey Telescope (VST) onthult twee sterrenstelsels bij het begin van een samensmelting. De interacties tussen het duo hebben een zeldzaam effect veroorzaakt, namelijk een lichtecho, waarbij het licht gereflecteerd wordt door het  materiaal binnenin elk sterrenstelsel. Dit is vergelijkbaar met een akoestische echo, waarbij het weerkaatste geluid met een vertraging bij de luisteraar aankomt. Het is voor het eerst dat zo’n lichtecho waargenomen werd tussen twee sterrenstelsels.

Het grotere sterrenstelsel, te zien in een gele kleur, is ShaSS 073 — een actief sterrenstelsel met een enorm heldere kern. Zijn minder zware metgezel, in het blauw, is ShaSS 622 en samen vormen ze het intrigerende ShaSS 622-073-systeem. De heldere kern van ShaSS 073 verhit het gas in de schijf van zijn blauwe metgezel: de kern bombardeert de daar aanwezige materie met straling, waardoor de materie fel opgloeit wanneer deze het licht absorbeert en vervolgens opnieuw uitstraalt. Deze gloeiende regio beslaat 1,8 miljard vierkante lichtjaar.

Tijdens het bestuderen van deze samensmelting ontdekten astronomen echter dat de lichtsterkte van het grote centrale sterrenstelsel 20 keer lager is dan nodig om het gas zo te verhitten. Dit betekent dat het centrum van ShaSS 073 danig in intensiteit is afgenomen gedurende de laatste 30.000 jaar — maar het sterk geïoniseerde gebied tussen de twee sterrenstelsels getuigt nog van zijn vroegere glorie.