Waar hemel en aarde botsen

Hoog in de Chileense Atacama-woestijn botsen baanbrekende staaltjes van techniek met de majestueuze schoonheid van de natuur. Deze opname toont de sterrenwacht La Silla van ESO waar koepels die enkele van de meest geavanceerde astronomische instrumenten ter wereld huisvesten onder een glinsterende sterrenhemel staan.

Al deze sterren behoren tot ons eigen sterrenstelsel, de Melkweg. De Melkweg bevat miljarden sterren opgedeeld in twee opvallende verschillende structuren. De ruwweg bolvormige halo-component, die vooral uit oudere sterren bestaat, verschijnt op deze afbeelding als de sterren op de achtergrond die over de hemel verspreid zijn. De tweede component is een dunne schijf samengesteld uit jongere sterren, gas en stof. We kunnen dit zien als een compacte, heldere en visueel verbluffende band die bijna verticaal over de hemel loopt. Stofwolken blokkeren het licht van achterliggende sterren en geven de band een gevlekt uiterlijk.

De heldere concentratie in de band van sterren, die zich bovenaan in het midden van deze opname bevindt, is het centrale gebied van de Melkweg. Hier hebben astronomen sterren opgemeten die veel sneller bewegen dan ergens anders in ons sterrenstelsel. Dit wordt beschouwd als bewijsmateriaal voor een superzwaar zwart gat, ongeveer vier miljoen keer de massa van de zon, in het centrum van ons sterrenstelsel. Het zwarte gat kan niet rechtstreeks waargenomen worden, maar zijn aanwezigheid kan worden afgeleid uit het effect dat zijn enorme zwaartekracht heeft op de bewegingen van deze nabijgelegen sterren.