VLT volgt Rosetta's komeet

De lichte, wazige vlek in het midden van deze foto is de komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko of afgekort: 67P/CG. Het is de bijzondere bestemming van ESA's ruimtesonde Rosetta die op dit moment diep in de coma van de komeet op minder dan 100 kilometer van de kern vliegt.[1] Met Rosetta zo dicht bij de komeet is een waarneming vanaf de grond de enige manier om 67P/CG in z'n geheel te bekijken.

Deze afbeelding is gemaakt op 11 augustus 2014 met één van de 8-meter telescopen van ESO's Very Large Telescope (VLT) in Chili. Door 40 individuele beelden met elk een belichtingstijd van 50 seconden te combineren en de sterren op de achtergrond te verwijderen ontstond een optimale weergave van de komeet. Rosetta zelf bevindt zich ergens in de middelste pixel van deze foto en is te klein om te kunnen onderscheiden.

De VLT bestaat uit vier afzonderlijke telescopen die samen of apart de nachtelijke hemel kunnen bestuderen. Voor waarnemingen zoals deze gebruikt men FORS2 (FOcal Reducer and low dispersion Spectrograph 2), een instrument op Unit Telescope 1 die bekend staat onder het inheemse Chileense Mapuche-woord voor de zon: Antu.

FORS2 kan op verschillende manieren worden gebruikt maar voor het Rosetta-project bepalen astronomen er de helderheid, grootte en vorm van de komeet mee en analyseren ze de positie van de coma.

Hoewel 67P/CG vaag in beeld is, is hij duidelijk actief met een stoffige coma die tot ongeveer 19.000 kilometer uit de kern reikt. De coma is asymmetrisch en begint een karakteristieke komeetstaart te vormen doordat stof van de zon af wordt uitgestoten. De zon bevindt zich rechtsonder buiten beeld.

Deze VLT-afbeelding is onderdeel van de voortdurende samenwerking tussen ESA en ESO waarbij 67P/CG vanaf de grond wordt waargenomen terwijl Rosetta metingen bij de komeet uitvoert. Gemiddeld maakt de VLT om de nacht een beeld. Zowel de veranderende helderheid als de komeetactiviteit wordt bestudeerd. De resultaten gebruikt de projectorganisatie bij het plannen van Rosetta's baan rond de komeet.

Noot

[1] Rosetta bereikte op 6 augustus een afstand van 100 kilometer van de kern van 67P/CG's kern en komt sindsdien steeds dichterbij.

Vertaling: Peter Middelkoop