Persberichten

25 april 2013: Astronomen hebben ESO’s Very Large Telescope en een aantal radiotelescopen elders ter wereld gebruikt om een bizar stellair duo op te sporen en te onderzoeken. Het om elkaar heen draaiende tweetal bestaat uit de zwaarste neutronenster die tot nu toe is opgespoord en een witte dwergster. Dankzij deze vreemde nieuwe dubbelster kan Einsteins zwaartekrachtstheorie – de algemene relativiteitstheorie – sterker op de proef worden gesteld dan tot nu toe mogelijk was. Tot nu toe komen de waarnemingen exact overeen met de voorspellingen van de algemene relativiteitstheorie en zijn zij in strijd met die van enkele alternatieve theorieën. De resultaten zullen op 26 april 2013 in het tijdschrift Science verschijnen.

17 april 2013: Astronomen hebben met de nieuwe ALMA-telescoop (Atacama Large Millimeter/submillimeter Array) meer dan 100 van de meest ‘vruchtbare’ stervormende sterrenstelsels in het vroege heelal gelokaliseerd. ALMA is zo krachtig dat het in slechts een paar uur tijd evenveel van deze stelsels heeft geobserveerd als alle andere soortgelijke telescopen in een decennium.

10 april 2013: Deze intrigerende nieuwe foto, gemaakt met ESO's Very Large Telescope, toont de groen oplichtende planetaire nevel IC 1295 rond een zwakke, stervende ster op zo'n 3300 lichtjaar afstand in het sterrenbeeld Schild (Scutum). Het is de meest gedetailleerde foto die ooit van dit object is genomen.

27 maart 2013: Deze mooie samenscholing van heldere blauwe sterren is de sterrenhoop NGC 2547, een groep pas gevormde sterren in het zuidelijke sterrenbeeld Zeilen. Deze opname is gemaakt met de Wide Field Imager van de 2,2-meter MPG/ESO-telescoop van de ESO-sterrenwacht op La Silla in Chili.

20 maart 2013: Op ongeveer 35 miljoen lichtjaar van de aarde, in het sterrenbeeld Eridanus, staat het spiraalstelsel NGC 1637. In 1999 werd de serene aanblik van dit stelsel verstoord door de verschijning van een zeer heldere supernova. Astronomen die de nasleep van deze explosie met de Very Large Telescope van de ESO-sterrenwacht op Paranal onderzochten, hebben ons een verbluffend beeld van dit betrekkelijk nabije sterrenstelsel verschaft.

15 maart 2013:

13 maart 2013: Waarnemingen met de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) laten zien dat de hevigste geboortegolven van sterren in het heelal veel eerder plaatsvonden dan tot nu toe werd gedacht. De resultaten verschijnen in een reeks artikelen die op 14 maart 2013 in het tijdschrift Nature en de Astrophysical Journal verschijnen. Het onderzoek is het meest recente voorbeeld van de ontdekkingen die de nieuwe internationale ALMA-sterrenwacht voortbrengt. Vandaag vindt de openingsplechtigheid van ALMA plaats.

13 maart 2013: Vandaag is, in een afgelegen deel van de Chileense Andes, tijdens een officiële ceremonie de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) in gebruik genomen. Dit evenement markeert de voltooiing van alle belangrijke systemen van de reusachtige telescoop en de formele overgang van een bouwproject naar een volwaardige sterrenwacht. ALMA is een samenwerkingsverband tussen Europa, Noord-Amerika en Oost-Azië, in samenwerking met de Republiek Chili.

6 maart 2013: Na bijna een decennium van zorgvuldige waarnemingen heeft een internationaal team van astronomen de afstand tot ons buurstelsel, de Grote Magelhaense Wolk, nauwkeuriger kunnen meten dan ooit. De nieuwe meting verbetert ook onze kennis van de snelheid waarmee het heelal uitdijt – de Hubble-constante – en is van cruciaal belang voor het oplossen van het raadsel van de donkere energie, die de kosmische uitdijing versnelt. Het team maakte onder meer gebruik van telescopen van de ESO-sterrenwacht op La Silla, in het noorden van Chili. Hun resultaat verschijnt op 7 maart 2013 in het tijdschrift Nature.

28 februari 2013: Waarschijnlijk hebben astronomen met ESO’s Very Large Telescope voor het eerst een planeet-in-wording waargenomen die nog in een dikke schijf van gas en stof genesteld zit. Indien bevestigd, zal deze ontdekking onze kennis van de vorming van planeten sterk doen toenemen en astronomen in staat stellen om de huidige theorieën aan een waarneembaar object te toetsen.

20 februari 2013: Een nieuwe opname van ESO’s VISTA-telescoop toont een hemels landschap van gloeiende gaswolken en slierten stof rond hete jonge sterren. De infraroodfoto plaatst de stellaire kraamkamer NGC 6357 in een verrassend nieuw licht. Hij maakt deel uit van een nog lopende VISTA-survey die de Melkweg in kaart brengt om meer inzicht te krijgen in de structuur van ons sterrenstelsel.

14 februari 2013: Zeer gedetailleerde nieuwe waarnemingen met ESO’s Very Large Telescope (VLT) van het restant van een duizend jaar oude supernova hebben aanwijzingen opgeleverd omtrent het ontstaan van de kosmische straling. Voor het eerst wijzen de waarnemingen erop dat snel bewegende deeltjes in de supernovarest de voorlopers van deze straling zijn. De resultaten verschijnen op 14 februari 2013 in het tijdschrift Science.

13 februari 2013: Deze opname, gemaakt met de Wide Field Imager van de 2,2-meter MPG/ESO-telescoop van de ESO-sterrenwacht op La Silla in Chili, toont de heldere sterrenhoop NGC 6520 en de naastgelegen donkere wolk Barnard 86 die de vorm heeft van een gekko. Dit kosmische duo steekt duidelijk af tegen de gloed van het helderste deel van de Melkweg – een gebied dat zo dicht met sterren is bezaaid, dat er bijna geen donker stukje hemel meer te zien is.

6 februari 2013: Deze nieuwe opname van ESO toont een deel van een wolk van stof en gloeiend gas die de Zeemeeuwnevel wordt genoemd. Deze sliertige rode wolken tussen de sterren, die op intrigerende wijze met donkere wolken zijn verweven, maken deel uit van de ‘vleugels’ van de hemelse vogel. De nieuwe opname is verkregen met de Wide Field Imager van de 2,2-meter MPG/ESO-telescoop van de ESO-sterrenwacht op La Silla, Chili.

28 januari 2013: Na afloop van de topconferentie van de Gemeenschap van Latijns-Amerikaanse en Caraïbische Staten en de Europese Unie (CELAC-EU) hebben verscheidene hoge Europese delegaties de afgelopen dagen een bezoek gebracht aan de ESO-sterrenwacht op Paranal, in het noorden van Chili. De top, de grootste die ooit door Chili werd georganiseerd, vond in de week van 22 tot 28 januari 2013 plaats in Santiago. ESO speelde een hoofdrol bij dit evenement en greep deze gelegenheid aan om haar onderzoek en faciliteiten te presenteren aan vertegenwoordigers van de lidstaten.

23 januari 2013: Een nieuwe opname van het Atacama Pathfinder Experiment (APEX) in Chili geeft een schitterend beeld van kosmische stofwolken in het sterrenbeeld Orion. Terwijl deze dichte interstellaire wolken op zichtbare golflengten donker en allesverhullend lijken, kan de LABOCA-camera van de APEX-telescoop de warmtegloed van het stof detecteren en de schuilplaatsen van sterren-in-wording zichtbaar maken. Maar één van deze donkere wolken is niet wat het lijkt.

16 januari 2013: Een indringende nieuwe opname van ESO toont een donkere wolk waarin nieuwe sterren ontstaan, met daarnaast een groepje heldere sterren die al uit hun stofrijke stellaire kraamkamer tevoorschijn zijn gekomen. De foto is gemaakt met de 2,2-meter MPG/ESO-telescoop van de ESO-sterrenwacht op La Silla, in het noorden van Chili. Het is de beste opname in zichtbaar licht die ooit van dit vrij onbekende object is gemaakt.

10 januari 2013: Deze nieuwe infraroodopname van ESO’s VISTA-telescoop geeft een buitengewoon detailrijk beeld van de bolvormige sterrenhoop 47 Tucanae. Deze sterrenhoop telt miljoenen sterren en zijn kern bevat veel exotische exemplaren met ongewone eigenschappen. Het onderzoek van sterrenhopen als 47 Tucanae kan ons leren begrijpen hoe zulke buitenbeentjes ontstaan en elkaar beïnvloeden. De grote scherpte en diepte van de opname is te danken aan de grootte, de gevoeligheid en de locatie van VISTA, die deel uitmaakt van de ESO-sterrenwacht op Paranal, in het noorden van Chili.

2 januari 2013: Astronomen hebben met behulp van de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) een cruciaal stadium in de geboorte van reuzenplaneten waargenomen: enorme gasstromen die een leemte in de materieschijf rond een jonge ster overbruggen. Vermoed wordt dat zulke stromen, die nog nooit eerder rechtstreeks zijn waargenomen, worden veroorzaakt door grote planeten die aangroeien door gas uit hun omgeving op te slokken. Dit resultaat wordt op 2 januari 2013 gepubliceerd in het tijdschrift Nature.

21 december 2012: Een van de krachtigste supercomputers ter wereld staat nu helemaal compleet en bedrijfsklaar op zijn afgelegen, hoge locatie in de Noord-Chileense Andes. Daarmee is een van de laatste grote mijlpalen bereikt bij de voltooiing van de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA), de meest geavanceerde telescoop aller tijden. De speciaal voor ALMA gebouwde ‘correlator’ telt meer dan 134 miljoen processors en kan 17 biljard berekeningen per seconden uitvoeren – een snelheid die vergelijkbaar is met die van de snelste universele supercomputers van dit moment.