Als een planeet geen planeet is
19 januari 2012
In straattaal betekenen woorden vaak iets heel anders dan dat je normaal zou verwachten. Denk bijvoorbeeld maar aan woorden zoals ‘vet’ of ‘cool’. In de Sterrenkunde komt dat ook nog weleens voor. Kijk bijvoorbeeld eens naar deze nieuwe foto. Je ziet hier een object in de ruimte dat een ‘planetaire nevel’ wordt genoemd. Maar eigenlijk heeft zo’n nevel helemaal niets te maken met planeten!
Een planetaire nevel is een soort wolk die ontstaat als een ster zoals onze Zon helemaal door zijn brandstof heen is. Wanneer dit gebeurt, zal de ster in elkaar klappen. Tijdens dit proces zal de ster ook zijn buitenste schillen van gas verliezen, die vervolgens de ruimte in zweven. Het gas vormt dan prachtige, kleurrijke patronen rond zijn voormalige ster, precies zoals te zien is op deze nieuwe foto!
Het ‘nevel’ gedeelte in de naam ‘planetaire nevel’ is dan wel weer logisch. ‘Nevel’ is namelijk de Nederlandse vertaling van het Engelse woord ‘nebula’, wat simpelweg ‘wolk’ betekent in het Latijn. Maar waarom heten deze objecten dan planetaire nevels? Dat komt doordat sterrenkundigen ze heel erg vonden lijken op planeten zoals Uranus en Neptunus, toen ze deze objecten voor het eerst door hun kleine telescoopjes bekeken. En, ach ja, soms blijft een naam gewoon hangen!
Gaaf weetje: Sommige planetaire nevels bestaan uit twee symmetrische wolken van gas die aan beide kanten van de ster staan. Zulke nevels lijken een beetje op hele kleurrijke vlinders in de ruimte!