Mededeling
BlackGEM-telescoop krijgt een plek op ESO’s La Silla-sterrenwacht
Spannende telescoop voor vervolgwaarnemingen van zwaartekrachtgolven
4 oktober 2017
ESO en een internationaal consortium van instituten [1] hebben een overeenkomst getekend die regelt dat de geplande BlackGEM-array van telescopen een plek krijgt op ESO’s La Silla-sterrenwacht in Chili. BlackGEM zal bijdragen leveren aan het onderzoek van samensmeltende zwarte gaten en neutronensterren. De overeenkomst met ESO garandeert dat deze spannende nieuwe telescooparray kan profiteren van een van de beste waarnemingslocaties en bijbehorende faciliteiten ter wereld.
De BlackGEM-array – die in eerste instantie zal bestaan uit drie onderling verbonden telescopen, met als doel om uit te groeien naar vijftien telescopen – wordt ontworpen om een plek te veroveren in de voorhoede van de observationele astronomie. Hij zal helpen zoeken naar enkele van de meest indrukwekkende gebeurtenissen in het heelal: het samensmelten van neutronensterren en zwarte gaten. BlackGEM zal in zichtbaar licht naar deze gebeurtenissen uitkijken, als vervolg op detecties van de zwaartekrachtgolven, die kenmerkend zijn voor samensmeltingen van deze uiterst exotische objecten. De zwaartekrachtgolven zelf – rimpelingen in het weefsel van de ruimtetijd – worden al waargenomen door de nieuwe generatie van zwaartekrachtgolfdetectoren, zoals Advanced LIGO en Advanced Virgo. Door kortstondige visuele signalen te registreren, zal BlackGEM nauwkeurig kunnen vaststellen welke bronnen verantwoordelijk zijn voor de zwaartekrachtgolven, zodat deze met grotere telescopen gedetailleerd onderzocht kunnen worden. Dat moet meer inzicht geven in het ontstaan van deze uitzonderlijke kosmische verschijnselen.
De BlackGEM-array zal ook dienst gaan doen als zeer capabele surveytelescoop en een deel van zijn tijd gebruiken om de zuidelijke hemel in kaart te brengen, en ook andere kortstondige visuele verschijnselen registreren die niets met zwaartekrachtgolven te maken hebben. Verder zullen kortperiodieke veranderlijke objecten worden opgespoord, waaronder ook de mogelijke voorlopers van samensmeltende neutronensterren en zwarte gaten. Gedetailleerde surveys voorzien astronomen met statistische informatie over hemelobjecten, die bijvoorbeeld kan worden gebruikt om te onderzoeken hoe sterrenstelsels zich sinds de begintijd van het heelal hebben ontwikkeld.
Paul Groot, hoofdonderzoeker van het BlackGEM-project, zegt: ‘Ik ben verheugd dat de BlackGEM-telescoop wordt ondergebracht bij de ESO-sterrenwacht op La Silla, een van de beste waarnemingslocaties ter wereld. De recente belangrijke detecties van zwaartekrachtgolven van samensmeltende paren van zwarte gaten hebben het BlackGEM-project, dat ons in staat stelt om de gebeurtenissen waarbij zwaartekrachtgolven ontstaan nader te onderzoeken, een extra impuls gegeven. We kijken uit naar de eerste gedetailleerde opname van een van de meest indrukwekkende verschijnselen in de natuur.’
Noten
[1] Het BlackGEM-consortium bestaat uit: NOVA (Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie; het nationale samenwerkingsverband tussen de Universiteit van Amsterdam, de Rijksuniversiteit Groningen, Universiteit Leiden en de Radboud Universiteit); de Radboud Universiteit en de KU Leuven. Nieuwe partners die zich bij het consortium zullen aansluiten zijn de University of Manchester (VK), het Weizmann Institute (Israël), de University of Tel Aviv (Israël), de Hebrew University of Jerusalem (Israël), de University of Canterbury (Nieuw-Zeeland) en de University of California, Davis (VS).
Links
Over de Mededeling
| Id: | ann17067 |
